Blog

profilaktyczna mastektomia

Profilaktyczna mastektomia – wady i zalety

Mastektomia, czyli zabieg polegający na usunięciu zdrowej piersi z roku na rok staje się coraz bardziej popularny. Uważa się to za skuteczne rozwiązanie w walce z groźnym nowotworem tego gruczołu. Profilaktyczna mastektomia – bo taką nosi nazwę – jest wykonywana głównie w przypadku, gdy u kobiety wykryto wysokie lub bardzo wysokie ryzyko zachorowania na raka piersi. Bezpośrednią przyczyną choroby są mutacje wadliwych genów. Kobieta, która odziedziczyła ów wadliwy gen lub której wywiad rodzinny wykazał, że może zachorować, znajduje się w grupie podwyższonego ryzykaMastektomia jest coraz częściej stosowana jako profilaktyka raka piersi. Czy słusznie? Tego dowiesz się z tego artykułu.

Czym jest rak piersi?

Rak piersi jest to choroba nowotworowa rozwijająca się w obrębie gruczołu sutkowego. Wczesne objawy raka piersi są na ogół ograniczone do samej brodawki piersiowej. Zazwyczaj wyczuwalny jest guzek, nowa asymetria piersi, zaciągnięcie brodawki sutkowej, miejscowa bolesność, mlekotok lub krwista wydzielina z brodawki sutkowej. Na szczęście dzięki wczesnemu wykrywaniu oraz badaniom profilaktycznym obecnie najczęściej da się uchwycić chorobę bardzo szybko, często na miesiące przed pojawieniem się pierwszych objawów. Rak piersi z definicji ma zdolność do tworzenia przerzutów. Przerzuty te umiejscawiają się najczęściej w płucach, kościach, wątrobie oraz tkance mózgowej. Rak piersi jest chorobą bardzo częstą – szacuje się, że nawet co ósma kobieta w trakcie swojego życia zachoruje na raka piersi.

profilaktyczna mastektomia

Kto może zachorować na raka piersi?

Na raka piersi może zachorować każdy – zarówno kobieta jak i mężczyzna. O ile rak piersi u kobiet jest chorobą częstą, to u mężczyzn występuje on bardzo rzadko. Uważa się, że rak piersi częściej występuje u kobiet w wyniku silniejszej stymulacji hormonalnej, a także wielkości samego gruczołu sutkowego. Rak piersi występuje zazwyczaj jednostronnie. Nie są jednak rzadkie sytuacje, w których rak piersi lokalizowany jest obustronnie. W przypadku kobiet szacuje się, że rak piersi wystąpi nawet u co ósmej kobiety. Najczęściej chorują kobiety między 50. a 64. rokiem życia. Niemniej jednak zdarza się, że rak piersi rozwija się u kobiet zarówno starszych jak i młodszych. Wystąpienie raka piersi u młodych kobiet skłania do poszukiwania genetycznych czynników ryzyka wystąpienia raka piersi.

Kto ma szczególnie wysokie ryzyko raka piersi?

Pamiętaj, że zdecydowana większość raków piersi ma charakter spontaniczny. Oznacza to, że powstają one u kobiet, które nie mają szczególnie wysokiego ryzyka zachorowania na raka piersi. Nieco rzadziej rak piersi ma podłoże rodzinne lub związane z mutacjami pojedynczych genów. W Polsce najczęściej dochodzi do mutacji w obrębie genów BRCA1 oraz BRCA2. Geny te w niezmutowanej formie odpowiadają za naprawę DNA. Ich uszkodzenie sprawia, że DNA nie może być naprawiane w sposób prawidłowy. Co ważne, występowanie mutacji BRCA1 zwiększa także znacząco ryzyko zachorowania na raka jajnika. Prawdopodobnie podnosi też ryzyko zachorowania na raka prostaty (ten występuje tylko u mężczyzn) oraz raka jelita grubego. Warto zaznaczyć, że ryzyko rozwoju nowotworu piersi jest także wyższe u kobiet chorych na zespół Lyncha.

profilaktyczna mastektomia

U kogo warto wykonać badania genetyczne w kierunku BRCA1 i BRCA2

Podstawowym warunkiem do wykonania badań genetycznych w kierunku BRCA1 oraz BRCA2 jest ukończenie osiemnastego roku życia. Badań tych nie wykonuje się u osób młodszych. Wynika to z faktu, że świadomość posiadania wadliwego genu może być sporym obciążeniem psychicznym, a ewentualna diagnostyka BRCA1 oraz BRCA2 przed osiemnastym rokiem życia nie zmieniałaby w żadnym wypadku modelu profilaktyki raka piersi. Obecnie nie zaleca się rutynowego oznaczania BRCA1 oraz BRCA2 u wszystkich kobiet. Badanie to wykonuje się u kobiet, w których rodzinach zdiagnozowano już BRCA1/2, w których rodzinach rak sutka był częsty oraz u kobiet, u których zdiagnozowano raka jajnika. Pamiętaj – ewentualny pozytywny wynik badania może być dla Ciebie sporym obciążeniem psychicznym. Zastanów się, czy jesteś w stanie zaakceptować ewentualny pozytywny wynik przed wykonaniem badania.

PROFILAKTYCZNA MASTEKTOMIA I RYZYKO Z NIĄ ZWIĄZANE

Oprócz rzadkich powikłań, jakie mogą pojawić się po zabiegu mastektomii, takich jak krwawienia i infekcje, do głównych zagrożeń zaliczyć trzeba także obrzęk limfatyczny oraz to, że kobieta może mieć zaburzone czucie w okolicy brodawki. Warto też pamiętać, że profilaktyczna mastektomia nie zapewni całkowitej pewności, iż ryzyko zachorowania na raka piersi zniknęło. Zawsze będzie istniał pewien margines ryzyka.

profilaktyczna mastektomia

Czy profilaktyczna mastektomia wymaga skierowania?

Zabieg profilaktycznej mastektomii jest zabiegiem szerokim. Wymaga on z jednej strony świadomej zgody pacjentki, a z drugiej opinii lekarza. Jeżeli rozważasz profilaktyczną mastektomię – koniecznie omów to ze swoim onkologiem bądź lekarzem ginekologiem. Pamiętaj, że zabieg jest duży i nie jest wolny od powikłań. Tym samym musisz rozważyć wszystkie za oraz przeciw przed zdecydowaniem się na zabieg.

ZALETY PROFILAKTYCZNEJ MASTEKTOMII

Pomimo że profilaktyczna mastektomia niesie ze sobą pewne ryzyko (tak jak każda interwencja chirurgiczna), jej zalety są nie do przecenienia. Po zabiegu ponowne wystąpienie nowotworu w tej samej piersi jest dużo mniej prawdopodobne – zmniejsza się o około 90%. Poza tym istnieje możliwość zrekonstruowania amputowanej piersi, co dla większości kobiet jest sprawą bardzo istotną. W tym celu stosuje się albo implanty piersiowe, albo rekonstruuje się piersi za pomocą tkanek własnych (w celu osiągnięcia najlepszych efektów wykorzystuje się przeszczepy własnej tkanki tłuszczowej). Podczas zabiegu usuwa się gruczoł piersiowy, a pozostawia brodawkę i skórę. Decyzja dotycząca profilaktycznej mastektomii to indywidualna sprawa każdej kobiety. Ważne jest, by dobrze ją przemyśleć i podjąć najlepszy dla zdrowia wybór.