Jesteś przed operacją plastyczną? Wybór odpowiedniej kliniki i specjalisty chirurga plastycznego masz już za sobą? Nie zapomnij o diecie przedoperacyjnej! Sposób odżywiania przed operacją jest bardzo ważnym czynnikiem, który pozytywnie wpływa zarówno na sam przebieg operacji, jak i na szybkość oraz komfort rekonwalescencji.
Dieta przed operacją- dlaczego jest tak ważna?
Każda ingerencja chirurgiczna, zarówno planowana jak i nagła, stanowi spore obciążenie psychiczne i fizyczne dla organizmu. Zarówno w trakcie operacji, ale przede wszystkim po niej, występuje zwiększone zapotrzebowanie na energię oraz podstawowe składniki odżywcze i mikroelementy. Udowodniono, iż dzięki odpowiedniej diecie przedzabiegowej, znacznie zmniejsza się ryzyko wystąpienia powikłań. Obserwuje się również redukcję okresu pobytu w szpitalu i czasu rekonwalescencji, a wyniki leczenia i gojenia się raz są istotnie lepsze.
Warto więc zaznajomić się z wiedzą jak prawidłowo komponować posiłki, by jak najlepiej wspomóc organizm przed operacją!
Punkt najważniejszy- zaprzestanie palenia tytoniu i nadmiernego picia alkoholu
Skutki wieloletniego palenia tytoniu czy nadmiernego picia alkoholu raczej nie ustąpią podczas krótkiej abstynencji. Jednak liczne badania obserwacyjne pokazują, że zaprzestanie spożywania alkoholu na 4 tygodnie przed operacją zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań pooperacyjnych. Według wielu obszernych badań spożywanie więcej niż 2 jednostek alkoholu (50 ml 40% lub 150 ml 13% lub 500 ml 4% alkoholu) dziennie przez chorego wiąże się ze zwiększonym ryzykiem powikłań, zwłaszcza infekcyjnych. Obecnie lekarze zalecają co najmniej kilkutygodniową abstynencją. W razie potrzeby wykorzystuje się metody farmakologicznego wsparcia w celu łagodzenia objawów alkoholowego zespołu abstynencyjnego i profilaktyki powrotu do nałogu.
Zaprzestanie palenia tytoniu i używania innych wyrobów z nikotyną zmniejsza częstość występowania powikłań śród- i pooperacyjnych. Poza ogólnie niekorzystnym wpływem palenia papierosów na zdrowie, dym papierosowy głównie poprzez działanie nikotyny i tlenku węgla w znaczący sposób zaburza naturalne procesy związane z gojeniem ran. Skurcz naczyń krwionośnych wywołany bezpośrednio przez nikotynę oraz zwiększone przez nią wydzielanie adrenaliny i innych katecholamin, w połączeniu z upośledzeniem funkcji śródbłonka naczyń i aktywacją układu krzepnięcia krwi, jak również zmniejszonym przez tlenek węgla wiązaniem tlenu z hemoglobiną, prowadzą do upośledzonego przepływu krwi przez tkanki i niedostatecznego zaopatrywania je w tlen i inne niezbędne składniki odżywcze. Wypalenie nawet jednego papierosa powoduje utrzymywanie się opisanych procesów niedotlenienia tkankowego przez co najmniej 12 godzin!
Optymalny czas całkowitego niepalenia przed operacją nie jest do końca określony. Jednak już 4- 8-tygodniowy okres niepalenia wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem powikłań zarówno oddechowych jak i dotyczących gojenia się ran.
Dieta przed operacją- wskazówki
Przygotowanie do planowanej operacji dobrze jest rozpocząć przynajmniej na 10- 14 dni przed zabiegiem. Istotnym elementem tego procesu jest dbałość o odpowiednie nawodnienie i różnorodność posiłków. Innymi słowy konieczne jest regularne spożywanie posiłków uwzględniających wszystkie podstawowe grupy produktów. W menu przedoperacyjnym nie może więc zabraknąć bogatych w witaminy, składniki mineralne i błonnik warzyw i owoców. Należy pamiętać też o podstawowych źródłach energii jak produktów zbożowe i tłuszcze roślinne. Nie zapominajmy o produktach dostarczających białka, czyli nabiału, jaj, chudego mięsa i ryb. Białko jest szczególnie istotne w procesie żywieniowego przygotowania do operacji, ponieważ zapotrzebowanie na ten składnik może wzrosnąć w tym okresie nawet o 67% !
Arginina, Omega- 3 i nukleotydy
Eksperci zalecają, aby na 5- 7 dni przed planowaną operacją chirurgiczną niezależnie od naszego stanu odżywienia wprowadzić wsparcie preparatami odżywczymi. Mają one za zadanie dostarczyć białka, aminokwasu argininy, a także kwasów tłuszczowych Omega- 3 i nukleotydów. Doustne preparaty są jednak wprowadzane w rozległych operacjach. Jeżeli mowa o zabiegach chirurgii plastycznej– najczęściej preferuje się urozmaicenie diety o produkty zawierające te substancje.
- Arginina to aminokwas, czyli jedna z „cegiełek” budująca białka w organizmie człowieka. Odgrywa istotną rolę w tak ważnej w okresie okołooperacyjnym m.in. w odbudowie tkanek i wspomaga proces gojenia ran. Białko to zawarte jest w mięsie, nasionach dyni i słonecznika, owocach morza, produktach pełnoziarnistych, orzechach, soczewicy czy w szpinaku.
- Kwasy tłuszczowe omega- 3 nie tylko stanowią skoncentrowane źródło energii potrzebnej w procesie rekonwalescencji. Zmniejszają również nasilenie odpowiedzi zapalnej, która jest wynikiem ingerencji chirurgicznej. Dobrym ich źródłem jest łosoś, śledź, makrela, sardynki, pstrąg, algi i kryl antarktyczny.
- Nukleotydy natomiast uczestniczą w prawie wszystkich procesach biochemicznych zachodzących w organizmie. Warto dostarczyć je z zewnątrz przed operacją, ponieważ są istotne dla podziału komórek m.in. układu odpornościowego i krwiotwórczego. Szczególnie bogate w kwasy nukleinowe jest: mięso wołowe, wieprzowe, jagnięce, drobiowe oraz wątroby, ekstrakty mięsne i ryby, takie jak makrele oraz sardynki.
Tuż przed operacją
O postępowaniu na kilka godzin przed operacją mówią wytyczne ERAS. Skrót ten oznacza Enhanced Recovery After Surgery, w tłumaczeniu na język polski to protokół kompleksowej opieki okołooperacyjnej stworzony dla poprawy wyników leczenia pacjentów poddawanych zabiegom operacyjnym. Pacjenci przygotowywani do zabiegów operacyjnych mogą przyjmować: posiłki stałe do 6 godzin przed operacją, klarowne płyny do 2 godzin przed znieczuleniem i zabiegiem operacyjnym (w tym: woda, herbata i płyny bogate w węglowodany). Wyjątkiem są pacjenci ze zdiagnozowanym spowolnionym opróżnianiem żołądka, niedrożnością jelit lub spowolnioną motoryką żołądka i jelit z innych przyczyn. Chorzy z cukrzycą powinni być zaopatrzeni w klarowne płyny a ich poziom glukozy musi być stale kontrolowany.
