
Każda operacja wiąże się z ryzykiem, najczęściej przejściowej, zmiany zakresu oraz jakości wykonywanych ruchów. Jednak jeśli niewłaściwe wzorce ruchowe zostaną utrwalone, mogą skutkować utratą kontroli ruchu, osłabieniem siły mięśniowej oraz powstawaniem zrostów i napięć w obrębie różnych części ciała. Rola fizjoterapii pooperacyjnej ma wyjątkowo duże znaczenie w redukcji skutków ubocznych ingerencji chirurgicznej oraz w szybszym powrocie do sprawności. Dowiedz się jakie są wskazania, techniki oraz możliwe efekty fizjoterapii po operacjach plastycznych!
Dlaczego fizjoterapia po operacji plastycznej jest ważna?
Wczesna fizjoterapia pooperacyjna, dobrana do potrzeb i preferencji, wskazana jest dla wszystkich pacjentów. Bez względu na wiek, stan pacjenta czy rodzaj zabiegu chirurgicznego warto sięgnąć po opiekę specjalisty. Jednak jest ona szczególnie rekomendowana po operacjach, takich jak abdominoplastyka czy chirurgia piersi. Główny cel fizjoterapii to zmniejszenie ryzyka powikłań związanych z unieruchomieniem chorego. Jednak specjalistyczna mobilizacja pacjenta po zabiegu niesie za sobą wiele innych korzyści, takich jak:
- Redukcja bólu– obecnie dąży się do tego, aby każdy ból po operacji był uśmierzony w celu poprawienia funkcji fizycznych i emocjonalnych. Odpowiednio wczesna mobilizacja i obciążanie tkanek pod kierunkiem fizjoterapeuty, może pomóc w zmniejszeniu bólu i sztywności stawów oraz zoptymalizować proces powrotu do zdrowia.
- Zmniejszanie stanu zapalnego– rolą właściwie dobranych technik fizjoterapeutycznych jest zminimalizowanie obrzęku, aby nie ograniczał powrotu do pełnej sprawności. W tym przypadku wykorzystywane są metody: terapii zimnem/ kompresji, masażu tkanek miękkich, tapingu i wczesnej mobilizacji stawów.
- Optymalizacja gojenia– specjalistyczna praca z blizną poprawia jej ukrwienie, dzięki czemu miejsce po cięciu lepiej się goi, a blizna staje się bardziej elastyczna.
- Profilaktyka przeciwzakrzepowa– udowodniono, iż systematyczne ćwiczenia przeciwzakrzepowe po zabiegach chirurgicznych w połączeniu z terapią uciskową oraz leczeniem farmakologicznym wpływają na obniżenie ryzyka wystąpienie objawów zakrzepicy żylnej, zmniejszenie obrzęków nóg i lepszy przepływ krwi w kończynach dolnych.
- Poprawa siły mięśniowej, mobilności i koordynacji ruchowej– wczesna i bezpieczna aktywacja mięśni wraz z ich stopniowym wzmacnianiem i rozciąganiem tych skróconych pozwoli na przywrócenie im prawidłowej mechaniki, kontroli i stabilności.
Fizjoterapia szyta na miarę zabiegu
Plan fizjoterapeutyczny po operacji plastycznej, będzie różnił się w zależności od stanu klinicznego pacjenta i jego wydolności fizycznej, techniki i rozległości zabiegu, kondycji psychicznej, cech osobniczych (wiek, waga, płeć) oraz pojawienia się określonych powikłań pooperacyjnych.
Fizjoterapia po abdominoplastyce
Abdominoplastyka, czyli plastyka powłok brzusznych, to zabieg mający na celu pozbycie się nadmiernego fałdu skórno- tłuszczowego oraz wzmocnienie osłabionych mięśni brzucha. Chociaż rezultaty operacji są zazwyczaj bardzo satysfakcjonujące, okres rekonwalescencji nie należy do najmniej wymagających. W okresie bezpośrednio po operacji pacjenci mogą doświadczać bólu, obrzęków oraz ograniczonej mobilności. Fizjoterapia jest więc kluczowa w przywróceniu pełnej funkcji mięśni brzucha i zapobieganiu powikłaniom, takim jak zrosty czy przepukliny.
W przypadku abdominoplastyki, fizjoterapeuci najczęściej wykorzystują takie techniki jak:
- Ćwiczenia oddechowe– po operacji pacjenci mogą odczuwać ból podczas głębokiego oddychania, co prowadzi do płytkiego i nieefektywnego oddechu. Ćwiczenia oddechowe, takie jak oddychanie przeponowe, pomagają w utrzymaniu prawidłowej funkcji płuc i zmniejszeniu napięcia w mięśniach brzucha.
- Delikatne rozciąganie i mobilizacja– wczesne wprowadzenie łagodnych ćwiczeń rozciągających i mobilizacyjnych pomaga zapobiegać przykurczom mięśni oraz poprawia elastyczność tkanek. Techniki te są istotne w zmniejszeniu bólu i obrzęku, a także w przywróceniu pełnego zakresu ruchu.
- Manualna terapia blizn– abdominoplastyka niesie ryzyko wystąpienia zrostów blizny, które ograniczają ruchomość skóry i tkanek. Manualna terapia blizn, polegająca na delikatnym masażu blizny i okolicznych tkanek, pomaga w ich mobilizacji, zmniejszeniu napięcia i poprawie elastyczności.
Fizjoterapia po chirurgii piersi
Chirurgia piersi, obejmująca augmentację, redukcję, rekonstrukcję piersi czy lifting piersi jest kolejnym obszarem, gdzie fizjoterapia ma ogromne znaczenie w rekonwalescencji. Po przebytej chirurgii piersi, pacjenci mogą doświadczać bólu, obrzęków, ograniczonej ruchomości ramion oraz zmniejszenia siły mięśniowej w górnej części ciała.
Również w przypadku chirurgii piersi, fizjoterapeuci wykorzystują określone techniki, takie jak:
- Ćwiczenia zwiększające zakres ruchu w stawie ramiennym.
- Ćwiczenia wzmacniające mięśnie górnej części ciała, szczególnie mięśnie ramion i pleców. Ćwiczenia takie jak wyciskanie i odwodzenie ramion czy wiosłowanie, wprowadzone w odpowiednim momencie, pomagają w przywróceniu siły i wytrzymałości mięśniowej.
- Drenaż limfatyczny– po operacjach piersi, zwłaszcza po mastektomii i rekonstrukcji, pacjenci mogą doświadczać obrzęków limfatycznych. Manualny drenaż limfatyczny, polegający na delikatnym masażu, pomaga w redukcji obrzęków, poprawie krążenia limfy oraz zmniejszeniu ryzyka powikłań, takich jak limfostaza.
Fizjoterapeutyczne przygotowanie przedoperacyjne
Istotna jest nie tylko fizjoterapia po operacji plastycznej, ale także dobre przygotowanie ciała do zaplanowanego zabiegu! Warto odwiedzić fizjoterapeutę, zadbać o odpowiednie odżywianie, nawodnienie tkanek i dostarczenie mu budulca, które ułatwi i skróci późniejszą rekonwalescencję. Pamiętaj, że organizm prawidłowo przygotowany do ingerencji chirurgicznej znacznie sprawniej odzyskuje sprawność! Należy również pamiętać, że wszelka mobilizacja ciała po operacji plastycznej musi zostać przeprowadzona pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty w porozumieniu z lekarzem prowadzącym, a nigdy samodzielnie!